Uzaydaki yaşam ve günlük aktiviteler bildiğiniz üzere Dünya’dan oldukça farklı. Bu farklılıklar da astronotların beslenme alışkanlıklarından, hareketlerine kadar çeşitli şekillerde kendini gösteriyor.
Eskiden kola markalarının bu konuda deneyleri olsa da sonuçlar başarısız oldu. O zaman gelin beraber neden uzayda gazlı içecekler tüketilmediğine beraber bakalım.
Uzayda yer çekiminin olmaması veya çok az olması durumuna “mikrogravite” deniyor.
Mikrogravite ortamında, sıvılar ve gazlar farklı davranıyor. Dünya’da içtiğimiz gazlı içecekler, gaz kabarcıklarının sıvıdan ayrılıp yüzeye çıkmasıyla bize rahatlıkla içilebilir hâle geliyor. Ancak uzayda bu durum geçerli değil.
Gaz ve sıvı birbirinden ayrılmıyor. Bu da içeceği içmeyi zorlaştırıyor ve rahatsızlık verici durumda oluyor.
Gazlı içecekler karbonatasyon işlemiyle gazla dolduruluyor.
Uzayda, bu gazın sıvıdan ayrılması zorlaşıyor ve homojen bir karışım oluşuyor. İçildiğinde ise mide ve bağırsaklarda büyük miktarda gaz birikimine neden oluyor. Astronotlar için de bu durum, mide rahatsızlıklarına ve gaz sancılarına yol açabiliyor.
Dünya’da gazları kolayca dışarı atabiliyorken uzayda vücutta sıkışıp kalıyor ve bazı sorunları ortaya çıkarıyor.
Dünya’da yer çekimi, sindirim sistemimizin düzgün çalışmasına yardımcı oluyor.
Yemek yedikten veya içecek tükettikten sonra yer çekimi mide içeriğinin aşağı doğru hareket etmesini sağlıyor. Ancak uzayda bu destek ortadan kalktığı için gazlı içecekler, içerdiği gaz nedeniyle mide şişkinliği ve sindirim problemlerine neden olabiliyor.
Gazı rahatlıkla çıkaramadıkları gibi gazlı içecekler sebebiyle kusabilme ihtimalleri de var. Bu yüzden her ne kadar bir bira ile rahatlama fikri iyi gelse de içmeyi tercih edeceklerini sanmıyoruz.
Uzay istasyonunda sıvılarla çalışmak genel olarak zor.
Sıvılar, mikrogravite ortamında düzgün bir şekilde bardakta veya şişede kalmadığı için gazlı içeceklerin tüketimi sırasında sıvılar etrafa yayılabiliyor. Her ne kadar astronotların kullanımına uygun bardaklar tasarlansa da genellikle uzayda içilen içecekler hatta yenen yiyecekler istasyondaki ekipmanlara zarar verebileceği gibi temizlemesi de oldukça zahmetli olabilir.
NASA ve diğer uzay ajansları, astronotların sağlığı ve güvenliği için katı kurallar ve prosedürler uyguluyor. Gazlı içecekler, potansiyel sağlık riskleri nedeniyle astronotların diyetinden çıkarılıyor. Bunun yerine, astronotlar dengeli ve besleyici diyetler takip ederek özel olarak tasarlanmış yiyecek ve içecekler tüketiyorlar.
